Aktualności
wróć
„ Cooperatives Europe w najbardziej uspółdzielczonym kraju Europy”

„ Cooperatives Europe w najbardziej uspółdzielczonym kraju Europy”

18 II 2015, 11:28:00


27-28 listopada 2014 roku w stolicy Finlandii, Helsinkach, odbyło się ostatnie już w 2014 roku posiedzenie Rady Cooperatives Europe.

Miejsce obrad nie było wybrane przypadkowo. Finlandia od dawna już uważana jest za najbardziej uspółdzielczony kraj Europy.

Dr Adam Piechowski

Rada skorzystała więc chętnie z wystosowanego kilka miesięcy wcześniej zaproszenia, by przy okazji swego spotkania zapoznać się ze spółdzielczością gospodarzy. Ci ostatni stanęli na wysokości zadania organizując dla Rady – a także dla obradującej równolegle w Helsinkach Rady EUROCOOP, europejskiej organizacji spółdzielczości spożywców – specjalne seminarium, podczas którego zaprezentowana została aktualna problematyka rozwoju spółdzielczości fińskiej.

A ta ostatnia przedstawia się faktycznie imponująco. Nieco młodsza od swej polskiej odpowiedniczki ( powstała w ostatnich latach XIX stulecia), miała ona podobne korzenie. Finlandia była wówczas częścią imperium rosyjskiego i pierwsze spółdzielnie były odpowiedzią nie tylko na biedę i fatalne warunki życia panujące zwłaszcza na wsi, ale również wyrazem sprzeciwu wobec wzmożonej rusyfikacji, patriotyzmu, solidarności między lansującymi je intelektualistami a ludem fińskim. W 1899r. z inicjatywy Hannesa Gebharda, nazywanego „ojcem spółdzielczości Finlandii”, zaczęły być tworzone pierwsze spółdzielnie rolnicze, później mleczarskie, spożywców i banki spółdzielcze oraz zrzeszająca je i promująca organizacja „Pellervo”. W ciągu dekady, niemal w każdej fińskiej gminie było już zwykle po jednej z każdej z takich spółdzielni. W 1904r. powstała odrębna organizacja spółdzielni spożywców zwana SOK lub „ Grupa S”.

Spółdzielczość rozwijała się pomyślnie również po uzyskaniu przez Finlandię niepodległości, w dramatycznych latach II wojny światowej i w okresie powojennym. Utrzymuje wysoką pozycję do dziś, kiedy Finlandia jest aktywnym członkiem Unii Europejskiej. Oblicza się, że przy 5,5-milionowej ludności jest 7,3 miliona członków spółdzielni (łącznie ze spółdzielniami ubezpieczeń wzajemnych), co czyni z tego kraju jednego ze światowych liderów. Innymi słowy , 84% Finów należy do przynajmniej jednej spółdzielni, 56% do co najmniej dwóch, a 26% do trzech! „Pellervo” pełni obecnie funkcje głównej reprezentacji spółdzielni rolniczych różnych typów (mleczarskich, mięsnych, zaopatrujących farmerów w pasze, leśnych), banków spółdzielczych i spółdzielczości ubezpieczeniowej. „Pellervo” odgrywa dużą rolę w promowaniu tzw. „spółdzielni nowej fali”, będących odpowiedzią na narastające problemy wynikające ze spowolnienia fińskiej gospodarki i zwiększającego się bezrobocia, jak również spółdzielni uczniowskich i studenckich.

SOK stanowi grupę biznesową 20 wielkich spółdzielni spożywców, które w 2013 roku osiągnęły łączne przychody ponad 11 miliardów euro, a zysk 226 milionów euro. Dysponuje siecią 1646 punktów sprzedaży od lokalnych sklepów po super- i hipermarkety, a ponad 2 miliony członków otrzymało zwrot od zakupów w wysokości 423 milionów euro. Od 9 lat SOK zajmuje pierwsze miejsce wśród sieci handlu detalicznego, posiadając prawie 50% rynku. Staje się również liderem w zakresie e-handlu, a także wprowadzania nowych technologii, zwłaszcza tych korzystnych dla środowiska naturalnego, nie zapomina przy tym o swoich spółdzielczych wartościach i zasadach. Rozwój spółdzielczości wspomagają też placówki naukowo-dydaktyczne na uczelniach wyższych prowadzące badania głównie o charakterze ekonomicznym nad spółdzielczością i kształcące spółdzielczych menedżerów, takie jak zaprezentowana podczas seminarium Szkoła Biznesu Uniwersytetu Technologicznego Lappeenranta. Finowie mówią często: „ Nie mamy Carnegie ani Rockefellera, ale mamy spółdzielczość”. I to hasło chyba z dobrym efektem przekazali członkom Rady Cooperatives Europe.

Podczas samego posiedzenia Rady, poza wykorzystaniem okazji obecności członków władz EUROCOOP i wspólnym przedyskutowaniu dalszej współpracy między obydwiema organizacjami, koncentrowano się przede wszystkim na sprawach umacniania relacji Cooperatives Europe z nowymi władzami Unii Europejskiej. Rozwijana będzie współpraca z istniejącą już nieformalną grupą „Promotorów Spółdzielczości” ( Coopsupporters) spośród eurodeputowanych, a członkowie Rady obiecali znaleźć kolejnych nowych jej członków wśród swoich krajowych posłów do Parlamentu Europejskiego. W styczniu planowane jest inauguracyjne spotkanie z nimi, również z działającą od dawna intergrupą ds. ekonomii społecznej. Należy także uczynić wszystko, by szybko sfinalizować prace nad „Spółdzielczą Mapą Drogową” Unii Europejskiej, rozpoczęte jeszcze przez poprzednią Komisję z inicjatywy komisarza A.Tajaniego. Być może uda się do tego doprowadzić już w połowie stycznia, zwłaszcza jeśli komisarz Elżbieta Bieńkowska, której w nowej Komisji podlegają sprawy ekonomii społecznej i spółdzielczości, wykaże do nich pozytywny stosunek. W tym kontekście prezes Zarządu KRS Alfred Domagalski przedyskutował z prezydentem Cooperatives Europe D. Lehnhoffem możliwość nawiązania bezpośrednich kontaktów kierownictwa organizacji z polską panią komisarz i zadeklarował swoją pomoc w doprowadzeniu do takiego spotkania. Dyskutowano też o ostatniej europejskiej inicjatywie umacniania potencjału ekonomii społecznej na rzecz rozwoju UE i przyjętej w tym kontekście w listopadzie „Strategii Rzymskiej”; większość członków Rady z uznaniem przyjęła powstanie tego dokumentu, zarzucając mu przy tym zbytnią ogólnikowość i wyrażając obawy, by w polityce europejskiej sprawy spółdzielczości nie zostały zagubione czy rozmyte w szeroko pojmowanej, ale nie końca zdefiniowanej „przedsiębiorczości społecznej”. We wszystkim tym kluczowym argumentem Cooperatives Europe wobec europejskich decydentów może być tylko poparte solidnymi badaniami wskazanie im obecnego ogromnego potencjału spółdzielczości na naszym kontynencie. Dlatego Rada postanowiła po 5 latach powtórzyć zbiór danych statystycznych o spółdzielniach w krajach członkowskich i dokonać ich analizy na użytek wszystkich członków i rozmówców ze strony władz i innych organizacji w Europie. Postanowiono również kolejne posiedzenie Rady odbyć w Madrycie. Jej członkowie będą więc mieli następną okazję zapoznania się ze spółdzielczością kolejnego ważnego kraju na spółdzielczej mapie Europy.

Źródło: „Tęcza Polska” nr 1/2015

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Szczegółowe informacje znajdują się w POLITYCE PRYWATNOŚCI I WYKORZYSTYWANIA PLIKÓW COOKIES. OK, rozumiem