Wspólnota mieszkaniowa powstaje gdy większość właścicieli lokali w budynku lub budynkach położonych w obrębie danej nieruchomości podejmuje uchwałę, że w zakresie ich praw i obowiązków oraz zarządu nieruchomością wspólną będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali ( art. 24¹.1 u.s.m), lub jeżeli w określonym budynku lub budynkach zostanie wyodrębniona własność wszystkich lokali (art. 26.1 u.s.m) . Największym problemem związanym z utworzeniem nowego podmiotu są wzajemne rozliczenia finansowe pomiędzy spółdzielnią a wspólnotą. Obecne regulacje prawne nie przewidują możliwości żądania przez wspólnotę środków finansowych od spółdzielni mieszkaniowej, gdyż ustawa spółdzielcza zobowiązuje spółdzielnie tylko do ewidencjonowania kosztów na nieruchomościach, co nie jest tożsame z ich rozliczeniem. Część spółdzielni stoi jednak na stanowisku, że zasada wzajemnych rozliczeń może obowiązywać, z tym, że musi działać w dwie strony. Dotychczasowe orzecznictwo rozstrzygało spory na korzyść spółdzielni mieszkaniowych. Innego zdania jest Sąd Rejonowy w Kłodzku, który uznał, że spółdzielnia zobowiązana jest zwrócić wspólnocie środki zgromadzone na funduszu remontowym (sygn. IC 1283/13.

Brak przejrzystych uregulowań prawnych prowadzi do niepotrzebnych sporów. Tylko szybka nowelizacja ustawy spółdzielczej może doprowadzić do jego zakończenia.(r)